اخلاق حرفه ای و حقوق بیمار در مراقبت و درمان: از نگاه حکیم فردوسی

زمینه و هدف: فرهنگ، زیر بنای تعاملات جامعه می باشد و مراقبت و درمان در این بستر جریان دارند. مطالعات نادری به تبیین فرهنگ جامعه در مراقبت و درمان پرداخته اند. شاهنامه فردوسی شاهد معتبری بر ارزش ها، باورها و فرهنگ مردم ایران است. هدف از این مطالعه، انتزاع مضامین اخلاق حرفه ای و حقوقی مراقبت و درمان بیمار در شاهنامه فردوسی می باشد.مواد و روش ها: این مطالعه از نوع تحلیل محتوی با رویکرد کیفی و شیوه تجزیه و تحلیل داده ها با رویکرد استقرائی می باشد. ابیات شاهنامه ویرایش جنیدی از نظر واژه های"بیمار"، "پرستار"، "پزشک" و "دارو" مورد جستجو قرار گرفتند. کلیه داستان هایی که کلمات مورد نظر در یک یا چند بیت آنها وجود داشت همراه با نسخه منثور آن، نوشته دکتر عطاری مطالعه گردید. مقبولیت و عینیت داده ها با مرور و بررسی مجدد و بازبینی محققان همکار بطور مکرر حاصل شد. داده های کیفی مشتمل بر کلمات بدست آمده به صورت استقرائی، طبقه بندی مفهومی شدند.یافته ها: 23 واژه "بیمار"، 60 واژه "پرستار"، 37 واژه "پزشک" و 15 واژه "دارو" در جستجوی شاهنامه یافت شد. نتیجه تحقیق دربردارنده چهار مضمون حقوقی و اخلاقی مسئولیت پذیری (هوشیاری، رازداری و سرعت)، تعامل هیجانی (همدردی و غمگینی همراهیان)، تعامل ارزشی (احترام، سودرسانی و آسایش) و خود مختاری (امتناع از درمان، انتخاب پزشک، سلامت پزشک و معاینه عینی پزشک) بود.نتیجه گیری: توجه به نقش تاریخی کارکنان نظام سلامت با وضوح ارزش ها، می تواند زمینه ساز توسعه اخلاقی و قانونی و پشتوانه ای غنی برای هدایت عملکرد آنها باشد. * نویسنده مسئول: دانشکده علوم پزشکی نیشابور، دانشکده پرستاری و مامایی.پست الکترونیکی: [email protected]